Czy Twoja firma jest zobowiązana do raportowania CSRD?

Dowiesz się z tego artykułu:

• Czym w ogóle jest CSRD i dlaczego wprowadzono nowe obowiązki,
• Jak definiuje się „dużą firmę” i dlaczego to takie ważne,
• Jakie terminy wiążą się z wdrożeniem dyrektywy,
• Co zrobić, jeśli Twoja firma podlega nowym przepisom, a także dlaczego warto raportować, nawet jeśli Cię one nie obejmują.

1. CSRD – czym właściwie jest?

CSRD (ang. Corporate Sustainability Reporting Directive) to unijna dyrektywa, która uaktualnia i rozszerza zasady sprawozdawczości niefinansowej. W praktyce oznacza to, że coraz więcej przedsiębiorstw w Unii Europejskiej będzie zobowiązanych do raportowania aspektów środowiskowych, społecznych oraz ładu korporacyjnego (ESG).

Dlaczego wprowadzono nowe przepisy?

1. Większa przejrzystość: inwestorzy, klienci i instytucje finansowe potrzebują rzetelnych danych o wpływie firm na środowisko i społeczeństwo.
2. Jednolite standardy: CSRD ujednolica sprawozdawczość w całej UE, aby dane były porównywalne i wiarygodne.
3. Reakcja na kryzys klimatyczny: Unia Europejska przyspiesza działania na rzecz zrównoważonej gospodarki, a raportowanie ESG ma pomóc firmom ograniczać negatywny wpływ na planetę.

2. Kogo dotyczą przepisy CSRD?

Definicja „dużej firmy”

Zgodnie z CSRD (oraz polską ustawą o rachunkowości) dużą firmą jest ta, która spełnia co najmniej 2 z 3 poniższych warunków:

• Zatrudnienie: powyżej 250 osób (średniorocznie),
• Suma aktywów: powyżej 25 mln EUR (ok. 110 mln zł),
• Przychody: powyżej 50 mln EUR (ok. 220 mln zł).

Jeśli Twoja organizacja przekracza dwa spośród tych progów, podlega wymogom raportowania.

Nie tylko korporacje?
Nawet przedsiębiorstwa średniej wielkości mogą spełniać te kryteria. Dlatego zawsze warto dokładnie sprawdzić stan zatrudnienia, aktywów i przychodów.

3. Kiedy przepisy wchodzą w życie?

• Od 2025 roku – w pierwszej kolejności dla największych firm (tj. już raportujących zgodnie z NFRD) oraz tych, które w sposób jednoznaczny przekraczają wspomniane wyżej kryteria.
• Kolejne lata – przepisy będą sukcesywnie obejmować mniejsze podmioty, z pewnymi ułatwieniami w zakresie raportowania.

Ważne: Nawet jeśli firma podlega CSRD dopiero za 1–2 lata, warto już teraz zająć się analizą wymogów i zebrać dane ESG, aby uniknąć pośpiechu i ewentualnych kar.

4. Dlaczego to takie ważne?

Groźba odrzucenia sprawozdania finansowego

W Polsce CSRD została wdrożona poprzez nowelizację ustawy o rachunkowości. Brak pełnego raportu niefinansowego może spowodować, że biegły rewident odmówi zatwierdzenia sprawozdania finansowego.

Kary i odpowiedzialność zarządu

Nieprzestrzeganie przepisów może skutkować:

• Karami finansowymi,
• Utratą reputacji,
• Potencjalną odpowiedzialnością zarządu za niewłaściwe prowadzenie spraw spółki.

Możliwość utraty przewagi konkurencyjnej

Firmy, które raportują ESG, zyskują zaufanie klientów i inwestorów. Jeśli Twoja konkurencja zrobi to wcześniej i skuteczniej, możesz zostać postrzegany jako mniej nowoczesny i mniej wiarygodny partner biznesowy.

5. Jak się przygotować?

Zweryfikuj, czy podlegasz kryteriom CSRD

Pierwszy krok to sprawdzenie, czy rzeczywiście przekraczasz limity zatrudnienia, aktywów lub przychodów.

• Jeśli tak – przygotuj się na obowiązkowe raportowanie ESG.
• Jeśli nie – wciąż możesz dobrowolnie wdrożyć raportowanie, by wzmocnić swoją pozycję na rynku i usprawnić procesy wewnętrzne.

Zacznij zbierać dane ESG

• Środowisko: emisje, zużycie energii, wody, ilość odpadów.
• Społeczeństwo: warunki pracy, równouprawnienie, bezpieczeństwo.
• Ład korporacyjny: struktury zarządzania, kodeksy etyczne, przeciwdziałanie korupcji.

Zaangażuj odpowiednie osoby i działy

Raportowanie ESG to praca wielu działów – od finansowego, przez HR, aż po logistykę i marketing. Warto wyznaczyć koordynatora (np. menedżera ESG), który zadba o spójność i terminowość działań.

Opracuj procesy raportowe

Brak procedur gromadzenia danych ESG to jedna z głównych barier. Im wcześniej je stworzysz, tym łatwiej będzie Ci sprostać wymaganiom, gdy raportowanie stanie się koniecznością.

6. Dlaczego warto raportować ESG, nawet jeśli nie musisz?

Nawet jeśli Twoja firma nie spełnia kryteriów CSRD, raportowanie niefinansowe może przynieść wymierne korzyści:

• Pozytywny wizerunek i zaufanie: klienci i partnerzy coraz częściej szukają dostawców działających w sposób odpowiedzialny i zrównoważony.
• Oszczędności kosztów: świadome zarządzanie zużyciem energii czy surowców często przekłada się na realne oszczędności.
• Przewaga w pozyskiwaniu talentów: pracownicy chcą pracować w firmach, które dbają o planetę i społeczeństwo.
• Lepsze przygotowanie na przyszłość: regulacje stale się zaostrzają, więc wcześniejsze wdrożenie ESG pozwoli Ci uniknąć pośpiechu i kar w przyszłości.

7. Zrób pierwszy krok!

Jeśli spełniasz kryteria „dużej firmy”, przygotuj się jak najszybciej na zintegrowane raportowanie ESG. A jeśli jeszcze nie podlegasz przepisom – rozważ dobrowolne działania, które wzmocnią Twoją konkurencyjność i wizerunek.

Pamiętaj: rzetelne raportowanie niefinansowe przekłada się nie tylko na zgodność z prawem, ale też na realne korzyści operacyjne i wizerunkowe.

Podsumowanie

Dyrektywa CSRD to duży krok naprzód w kwestii ujawniania informacji niefinansowych w UE. Jeśli Twoja firma kwalifikuje się jako „duża”, musisz liczyć się z obowiązkiem raportowania ESG – i to już od 2025 roku. Jeśli nie podlegasz nowym przepisom, nadal warto zainwestować w raportowanie – dzięki temu zwiększysz swoją przejrzystość, wzmocnisz wizerunek oraz przygotujesz się na możliwe zmiany prawne.

Dobre przygotowanie przełoży się na mniejszy stres, mniejsze koszty i wyższą konkurencyjność Twojego przedsiębiorstwa. To inwestycja w przyszłość, która z czasem zaprocentuje.